Problemy z najnowszymi procesorami Intela 13. i 14. generacji stały się gorącym tematem w świecie technologii. Użytkownicy zaczęli zgłaszać liczne problemy ze stabilnością swoich systemów, co skłoniło firmę Intel do podjęcia działań naprawczych. W tym artykule wyjaśnimy, na czym polegają te problemy, jakie działania podejmuje Intel oraz dlaczego te problemy mogą występować.
Praktyczne przykłady objawów wskazujące na problem z procesorem
- Blue Screen of Death (BSOD) tkz. Niebeski ekran śmierci ukazujący się podczas normalnego korzystaniu sprzętu
- BSOD podczas grania gry oparte na Unreal Engine 5, głównie Fortnite
- Błąd podczas instalowania sterowników karty graficznej Nvidi
- Dekompresja większej ilości plików
- Komunikat o braku pamięci Video podczas uruchomiania gry/programu
- Losowy restart sprzętu, nawet po świeżo zainstalowanym systemie
- Zawieszanie się aplikacji
- Spadek wydajności (nie związane z kiepskim chłodzeniem)
- Nietypowe komunikaty o błędach pamięci
- BSOD podczas próba aktywacja systemu Windowsa
Jakich jednostek to dotyczy?
Problem ogólnie dotyczy procesorów 13 i 14 generacji Intela, jednostek stacjonarnych, serwerów oraz laptopów.
Najbardziej narażone jednostki które wykazywała największą nie stabilność zostały przestawione poniżej:
- 13-Generacja
- Intel Core i5-13600KF
- Intel Core i5-13600K
- Intel Core i7-13700KF
- Intel Core i7-13700F
- Intel Core i7-13700
- Intel Core i7-13790KF
- Intel Core i7-13790F
- Intel Core i9-13900
- Intel Core i9-13900K
- Intel Core i9-13900KF
- Intel Core i9-13900KS 14-Generacja
- Intel Core i5-14600KF
- Intel Core i5-14600K
- Intel Core i7-14700KF
- Intel Core i7-14700K
- Intel Core i7-14790F
- Intel Core i7-14700F
- Intel Core i7-14700
- Intel Core i9-14900
- Intel Core i9-14900F
- Intel Core i9-14900K
- Intel Core i9-14900KF
- Intel Core i9-14900KS
Skala problemu
Pierwsze doniesienia o problemach z procesorami Intel 13 generacja były zgłaszane już pod koniec 2022 roku zaledwie kilka miesięcy po premierze. Problemy procesorów Intela 14-generacji pojawiły się w szeroko w mediach technologicznych w połowie 2024 roku. Problemy te obejmowały przypadkowe zawieszanie się systemów, nieoczekiwane restartowanie oraz błędy aplikacji. Dotyczyły one zarówno procesorów stacjonarnych, jak i mobilnych, co wskazuje na szeroki zakres problemu. Problemy te odbiły się potężną czkawką na cenach akcji samego intela
Główne przyczyny problemów
- "Microcode": Błędy w microcode prowadzą do nieprawidłowych ustawień napięcia operacyjnego procesora, co może powodować przegrzewanie się procesorów i ich trwałe uszkodzenie. Prawdopodobnie wynika to zarówno z samego procesu Utleniania/Oksydacja.
- Utlenianie: Proces utleniania prowadzi do degradacji układów scalonych, co powoduje niestabilność i awarie sprzętu.
Problem Utleniania w Układach Procesora Intela
Problem który dzisiaj dotyka Intela swoje początki ma już w 2006 roku, związane jest z samymi regulacjami, jest to pośredni proces technologiczny produkcji. Kiedy to Unia Europejska wprowadziła dyrektywę RoHS.
Dyrektywa RoHS i Jej Wpływ na Branżę Elektroniczną
Dyrektywa ta miała na celu ograniczenie stosowania niebezpiecznych substancji w produktach elektronicznych, szczególnie rtęci i ołowiu. Eliminacja ołowiu, który był szeroko stosowany w procesach lutowania, wymusiła znaczące zmiany technologiczne.
Problemy Technologiczne i Oksydacja
Podniesienie temperatury lutowania spowodowało szereg problemów. Nowe, ekologiczne lutowia, praktycznie wolne od ołowiu, mają wyższą temperaturę topnienia (około 220-260 stopni Celsjusza), co wprowadza większe stresy termiczne na komponenty. Jednym z głównych problemów, które się pojawiły, jest oksydacja, czyli utlenianie powierzchni lutowanych.
Mechanizmy Oksydacji
Oksydacja może wystąpić z różnych powodów. Jednym z głównych jest zanieczyszczenie powierzchni przed lutowaniem. Kolejnym czynnikiem jest jakość samego procesu lutowania - nieprawidłowy profil temperaturowy może prowadzić do niepełnego połączenia kulek BGA (Ball Grid Array) z laminatem. Problem pogłębia się w przypadku, gdy układy są przechowywane w nieodpowiednich warunkach (wysoka wilgotność, obecność tlenu).
Wpływ na Działanie Procesorów
Oksydacja kulek BGA prowadzi do powstawania zimnych lutów, które mogą powodować problemy z przewodzeniem prądu. W konsekwencji, procesory mogą działać niestabilnie, a ich maksymalne możliwości termiczne i elektryczne mogą być ograniczone. W przypadku procesorów o wysokim TDP (Thermal Design Power), jak najnowsze jednostki Intela, które mogą osiągać szczytowe wartości poboru mocy rzędu 400W, problemy z utlenianiem mogą znacząco wpłynąć na ich wydajność i niezawodność. Największy problem dotyczy topowych jednostek, gdyż większy prąd może powodować przyśpieszenie procesu.
Środki Zaradcze i Kontrola Jakości
Intel oraz inni producenci podejmują różne środki, aby minimalizować ryzyko oksydacji. Jednym z nich jest stosowanie kleju epoksydowego, który usztywnia połączenia BGA i zapobiega ich mechanicznemu uszkodzeniu. Ponadto, kontrola jakości procesorów obejmuje testy rentgenowskie, które pozwalają na wykrycie wad w połączeniach BGA.
Chcesz poznać więcej szczegółów? Zapraszam do obejrzenie poniższego filmu z YouTube od "Jak zostać programistą"
Działania podjęte przez Intel
- Przedłużenie gwarancji: Intel przedłużył gwarancję na procesory 13. i 14. generacji o dodatkowe dwa lata.
- Aktualizacje microcode: Intel pracuje nad aktualizacjami microcode, aby naprawić problemy związane z niestabilnością. Czy to pomoże? Osobiście wątpię gdyż proces zużycia/zniszczenia zaszedł. Niektórzy użytkownicy zgłaszali o znacznym spadku wydajności o prawie 9%
- Współpraca z producentami: Intel współpracuje z producentami płyt głównych i systemów, aby zidentyfikować i naprawić problemy kompatybilności oraz wprowadzić niezbędne aktualizacje BIOS.